آنچه در مورد چربی ها باید بدانید؛چربی یکی از گروه های مهم غذایی می باشد.چربی ها در بدن وظایف مختلفی از جمله تامین انرژی و ضربه گیری و عایق کردن اندام ها بر عهده دارد.
چربی یکی از مواد تشکیلدهندهی غذاها است. بعضی از غذاها – مخصوصاً بیشتر میوهها و سبزیجات- تقریباً هیچ چربی ندارند. اما بعضی دیگر – مثل آجیل، انواع روغنها و کره- حاوی مقدار زیادی چربی هستند. شاید از شنیدن کلمهی “چربی” خوشت نیاید و احساس کنی که نمیتوانی آن را بخوری، اما بد نیست بدانی که چربی یکی از مهمترین بخشهای یک رژیم غذایی سالم است و مخصوصاً بچههای کوچک به مقدار مشخصی چربی در رژیم غذاییشان احتیاج دارند تا مغز و سیستم عصبی آنها خوب و کامل رشد کند. برای همین است که نوزادان باید مدام شیر بخورند، آنهم شیر پرچربی که بهترینش شیر مادر است. وقتی که کودک کمی بزرگتر شد، میتواند از شیرهای کم چربی استفاده کند.
حالا کمی ریاضی کار کنیم!
آیا میدانی در طول روز چهقدر چربی باید بخوری؟ دانشمندان میگویند کودکان بزرگتر از ۲ سال باید ۳۰ درصد از کالُری مورد نیازشان را از چربی موجود در غذاها بگیرند. تو هر روز مقدار مشخصی کالری از غذاهایی که میخوری دریافت میکنی. مثلاً بعضی از بچهها ۲۰۰۰ کالری در روز دریافت میکنند. اگر قرار باشد ۳۰ درصد از این ۲۰۰۰ کالری از چربیها باشد، معنیش این است که باید عدد ۲۰۰۰ را در ۳۰ ضرب کنیم و بعدش بر عدد ۱۰۰ تقسیم کنیم. حاصل این محاسبه میشود ۶۰۰ کالری، یعنی ۶۰۰ کالری از ۲۰۰۰ کالری مورد نیاز یک کودک باید از چربیها تأمین شود. حالا میتوانی نگاهی به برچسب غذایی که میخوری، بیندازی تا معلوم شود چند گرم چربی – و چه مقدار کالری- از طریق آن غذا وارد بدنت میشود. البته نیازی نیست که همهجا یک ماشینحساب همراه خودت ببری و قبل از خوردن غذا مشغول محاسبات ریاضی شوی! تو میتوانی از پدر و مادرت (یا یک بزرگتر دیگر) کمک بگیری تا همیشه مقدار کافی چربی در رژیم غذاییت باشد، بدون اینکه نگران مقدار دقیق چربی غذاها باشی!
انواع چربیها
شاید کلمههای “پرچرب” یا “کمچرب” را روی برچسب بعضی از غذاها دیده باشی. برای کسانی که اضافهوزن دارند یا دچار بعضی مشکلات و بیماریهای خاص هستند رژیم غذایی کمچربی توصیه میشود، چون که سالمتر است. اما کارشناسان تغذیه متوجه شده اند که چربیها از آنچه فکر میکنیم متنوعتر و پیچیدهتر هستند و بعضی از انواع چربی واقعاً برای سلامتی مفید – و حتی لازم- هستند. یک دلیل جالب برای مفید بودن چربی این است که وجودش در غذا باعث میشود سریعتر احساس سیری کرده و پرخوری نکنی! البته معنیش این نیست که رژیم غذایی پرچربی برایت خوب است. بعضی از چربی ها ویتامین دارند یا به هضم ویتامینها کمک میکنند. همچنین بعضی از انواع چربیها بهتر از بقیه هستند و بیشتر برای ما فایده دارند.
بگذار چند نوع اصلی چربی را معرفی کنیم:
چربیهای اِشباع نشده: این نوع چربی در غذاهای گیاهی و ماهیها وجود دارد و برای سلامت قلب و رگهای خونی مفید است. بهترین چربیهای اشباع نشده در روغن زیتون، روغن بادام زمینی، ماهی تن و قزلآلا یافت میشوند.
چربیهای اِشباعشده: این چربیها در گوشت و محصولات حیوانی دیگر مثل کره، پنیر و شیر وجود دارند. روغنهای حیوانی و روغن نارگیل هم مقدار زیادی چربی اشباع شده دارند. خوردن بیش از حد این نوع چربی برای قلب و رگهای خونی ضرر داشته و میتواند سطح کُلِسترول خون را بالا ببرد و این اتفاق خطر حمله و سکته قلبی را زیاد میکند.
چربی های تِرانس: این چربیها در کرههای گیاهی – مثل مارگارین- وجود دارند. بیشتر غذاهایی که بیرون از خانه میخوریم – مثل سیبزمینی سرخشده یا انواع ساندویچهای گرم- از این نوع چربی دارند. چربیهای تِرانس هم مثل چربیهای اشباع شده باعث بالا رفتن سطح کلسترول خون و افزایش خطر سکته قلبی و گرفتگی عروق میشوند.
چرا بدن ما به چربی احتیاج دارد؟
وجود چربی در رژیم غذایی کودکان به رشد آنها کمک میکند. چربی سوخت بدن را تأمین کرده و به جذب بعضی از ویتامینها کمک میکند. همچنین چربیها جزو ساختار تشکیلدهندهی هورمونها بوده و بافت سیستم عصبی در بدن را عایقبندی میکنند.
حالا دیگر میدانی که چربی دشمن بدن ما نیست، اما خیلی مهم است که مقدار مصرف آن در بدن کافی باشد – نه زیاد و نه کم- اگر تو بیشتر چربی مورد نیاز بدنت را از گوشت بدون چربی، ماهی و روغنهایی گیاهی(نباتی) دریافت کنی، میتوانی چربی را به یکی از دوستان خوبت تبدیل کنی و بدون هیچ نگرانی از خوردن آن لذت ببری!