سینوزیت (Sinusitis)
در قسمت بالای بینی در استخوان صورت حفره های هوایی وجود دارند که سینوس نامیده میشوند. سینوس ها با حفره بینی در ارتباط هستند.وظیفه سینوسها این است که نقش ضربه گیر را دارند.یعنی اگر ضربه ای به صورت بخورد از آسیب دیدن جمجمه جلوگیری میکنند.
داخل این حفرات را سلولهای تولید کننده موکوس و سلولهای مژکدار پوشانده اند. موکوس تولید شده با سرعت بسیار اندک(cm/min1) به کمک سلولهای مژکدار به سمت سوراخهای سینوس رانده میشود.حال اگر در حرکت موکوس تاخیر به وجود آید و یا سوراخهای سینوس مسدود گردند در ترشح موکوس تاخیر به وجود می آید و این یعنی سینوزیت!!
در اغلب موارد مخاط سینوس ها به علت باکتری یا ویروس یا حساسیت مسدود میشوند.و ارتباط میان سینوس و بینی بسته میشود. با بسته شدن سینوس ها توسط ترشحات ، محیط مستعد برای رشد میکروبها، تجمع هوا و موکوس به دیواره سینوس¬ها فشار وارد میشود و باعث درد در آن نواحی می گردد.
پس با تعریفی ساده تر میتوان گفت هرگاه سینوسها عفونی یا ملتهب شوند شخص دچار سینوزیت شده است.
این حفره ها به طور طبیعی باید در شبانه روز حدود یک لیتر ترشحات شفافی داشته باشند.که وارد مجرای بینی شده و به ته حلق راه میابند. که افراد این ترشحات را با عمل بلع خود وارد دستگاه گوارش میکنند و این امر کاملا طبیعی است.
سینوزیت
انواع سینوزیت
۱-انواع سینوزیت بر اساس موقعیت سینوس ها:
• سینوس فکی (maxillary sinuses): محل قرار گیری این سینوس ها در زیر چشم و در استخوان گونه میباشد. هنگامی سینوس فکی درگیر سینوزیت میشود که شخص احساس فشار و درد در ناحیه گونه خود دارد و اغلب با دندان در و سردرد همراه است.
• سینوس پیشانی: این سینوس ها در قسمت بالای چشم ها و در استخوان پیشانی قرار گرفته اند.این نوع سینوس از سن ۷ سالگی به بعد تشکیل می شوند.و هنگامی که شخص دچار سینوزیت پیشانی شده باشد در ناحیه بالای چشمان خود احساس درد دارد.
• سینوس اتموئید یا پرویزنی : محل استقرار این سینوسها بین چشم ها و بینی و در استخوان پرویزنی قرار دارد. سینوزیت پرویزنی باعث ایجاد درد و فشار در ناحیه بین چشم ها و بینی می شود.
• سینوس های شب پره ای: این سینوس ها در مرکز استخوان جمجمه و زیر غده هیپوفیز قرار دارند.این سینوس ها در سن بلوغ ظهور پیدا می کنند.و سینوزیت شب پره ای باعث ایجاد درد در ناحیه پشت چشمها میشود.
۲-انواع سینوزیت بر اساس دوره بیماری
• سینوزیت حاد:
• سینوزیت حاد با یک سرماخوردگی که عامل آن وجود ویروس است شروع می شود. سرماخوردگی سینوزیت را ایجاد نمیکند اما باعث ملتهب شدن سینوس ها میشود.اگر بخواهیم کمی تخصصی تر راجع به سینوزیت حاد صحبت کنیم باید بگوییم اطراف دهان و بینی افراد باکتری های گوناگونی زندگی میکنند سلولهای مژکدار داخل حفرات هوا (سینوس ها) با حرکات ضربه ای شکل باعث راندن موکوس، میکروبها ،ذرات گردو غبار به سمت حلق و معده میشوند و به عنوان یک تله برای به دام انداختن ذرات آلوده محسوب میشوند.حال اگر عملکرد این سلولها مختل شود و عفونت در ناحیه غشاء مخاطی سینوس باقی بماند سینوس چرکین یا حاد ایجاد میشود.از Haemophilus influenzae، Streptococcus pneumoniae، Staphylococcus aureus
و وجود دندان عفونی و در مواردی وجود انحراف بینی میتوان به عنوان عوامل ایجاد کننده سینوزیت حاد یاد کرد.
علایم سینوزیت حاد:
احساس درد و فشار در نواحی سینوس ها که با توجه به محل قرار گرفتن سینوس محل درد و فشار نیز متفاوت است.
گرفتگی بینی وخروج ترشحات غلیظ و زرد یا سبز رنگ از بینی و یا پشت حلق از دیگر علایم سینوزیت حاد میباشد.
از دیگر علایم میتوان به سرفه، درد گوش،درد گلو و بوی بد دهان نیز اشاره کرد.
درمان سینوزیت حاد:
اکثر علایم این نوع سینوزیت حتی بدون استفاده از دارو ظرف ۴۸ ساعت از بین میرود.اما در مراحل اولیه درمان میتوان از استنشاق بخار آب ، داروهای موضعی ضد انسداد بینی برای سهولت خروج ترشحات بینی استفاده کرد اما در مراحل پیشرفته تر درمان ودر صورت عدم بهبود بیمار از داروهای زیر میتوان استفاده کرد اما باید با توجه به سن بیمار و تجویز پزشک باید از دوزهای مختلف این داروها استفاده شود.
Amoxicilin ، Cotrimoxazol ، Clavulanic acid ، Azithromycin ، Ciprofloxacin
• سینوزیت مزمن:
هنگامی فرد به طور مکرر دچارسینوزیت حاد میشود وبه درستی به این بیماری توجه نمیکند.ویا هنگامی که عفونت سینوس ۳ماه یا بیشتر باقی بماند شخص دچار سینوزیت مزمن می گردد. در برخی موارد حساسیت به موادی مانند قارچ ها و یا گرده ها نیز باعث پدید آمدن سینوزیت مزمن میگردد.
علایم سینوزیت مزمن:
بروز نشانه های سرماخوردگی، خستگی، تخلیه چرکین بینی، سردرد، به سختی نفس کشیدن، و کاهش و یا حتی از بین رفتن حس بویایی.
درمان سینوزیت مزمن:
استفاده از بخور آب گرم،کمک گرفتن از محلول های استریل و سرم های نمکی برای شتشوی داخل بینی،استفاده از داروهای ضد انسداد بینی و قرص های ضد حساسیت.
استفاده از آنتی بیوتیکها و اسپری های استروئیدی به طور همزمان.
چگونه بدانیم ما مبتلا به سرما خوردگی نیستیم و دچار سینوزیت مزمن شده ایم؟
سرماخوردگی معمولا بعد از ۷-۱۴ روز خود به خود بهبود میابد اما سینوزیت مزمن مدت زمان بیشتری برای درمان میخواهد و تشخیص این نوع بیماری با معاینات پزشکی درخواست رادیوگرافی و در صورت لزوم MRI یا سی تی اسکن انجام میشود.
تفاوت سینوزیت مزمن و حاد:
از علائم سینوزیت حاد چرکی شدن سینوسها و ترشحات پشت حلق است که با مصرف آنتی بیوتیکها درمان میشود.
اما در سینوزیت مزمن مجرا و مخاط داخل سینوس ها عفونی میشود و این امر باعث ورم کردن سینوس ها میشود و حالت نرمال را ندارد و با آنتی بیوتیک ها درمان نمی شودو در این حالت بیمار احتیاج به جراحی سینوس ها پیدا میکند. دو روش برای تشخیص سینوزیت مزمن داریم یکی سی تی اسکن که به وضوح و دقیق میزان گرفتگی سینوس ها را نشان می دهد. و روش آندوسکوپی که یکی دیگر از روش های تشخیص سینوزیت مزمن می باشد.
روش آندوسکوپی سینوسها بهترین روش تشخیص سینوزیت مزمن است.
در سینوزیت ناشی از آلرژی احتمال عود بالا است و افراد تحت درمان اگر درمان دارویی ضد حساسیت را کامل نکنند احتمال مبتلا شدن مجدد را دارند اما در سینوزیتی که ناشی از انحراف بینی می باشد انتظار عود بیماری را نداریم.
پیشگیری
۱- رعایت بهداشت فردی
۲- انجام فعالیت های بدنی و ورزش به طور روزانه
۳- کاستن استرس
۴- ایجاد سیستم ایمنی خوب با استفاده از مواد غذایی مناسب
۵- نوشیدن آب حداقل روزی ۷ لیوان
۶- پرهیز از نوشیدن مایعات با درجه دمای خیلی پایین و بالعکس.
۷- استفاده از دستگاه بخور و مرطوب ساز در منزل
۸- دوری از مصرف مشروبات الکلی زیرا که الکل باعث تورم مخاط بینی و سینوسها می شود
۹- از استعمال سیگار و ماندن در هوای آلوده جددا باید پرهیز کرد
۱۰- حتی الامکان از مواد حساسیت زا مانند عطر و ادکلن استفاده نکنیم
۱۱- در صورت مشاهده علایم سرماخوردگی سریعا به درمان بپردازیم و با افراد بیمار زیاد تماس نداشته باشیم.
عوارض احتمالی سینوزیت
آسم : از سینوزیت میتوان به عنوان یکی از عوامل اساسی در ایجاد حمله های آسم یاد کرد.
مننژیت: در صرتیکه عفونت به سمت مغز گسترش پیدا کند میتواند باعث بروز مننژیت نیز گردد.
مشکلات بینایی: با گسترش عفونت به حفره چشم کاهش بینایی و حتی در مواردی نابینایی رخ میدهد.
آسیب عروقی: اطراف سینوسها سیاه رگهایی وجود دارند که اگر با عفونت درگیر شوند باعث بروز سکته مغزی در شخص می شوند.
عفونت گوش: ایجاد عفونت حاد در سینوسها باعث عفونی شدن گوشها نیز میود.
خانواده
سرگرمی
سفر وگردشگری
سلامت
فرهنگ و هنر
موبایل
وبلاگ نویسان
ورزش
