روستایى که همچون سال هاى دور، رسوم و سنت هاى خودش را حفظ کرده است. نه خبری از تکنولوژی است و نه خبری از گذر زمان. روستای ایستا که روستای توقف و روستای بودن تمدن نیز نامیده میشود، واقع در شهرستان طالقان شاید مرموزترین روستای ایران باشد، روستایی در خاک البرز که مردمانش در زمان متوقف شدهاند.
کسی کاری به کار کسی ندارد. در کوچهها اثری از رد پای تکه آهنهایی که در شهر “خودرو” نامیده میشود نیست. مردمانی که چون تابلو نقاشی زندگی و آداب و رسوم گذشته را در عصر ارتباطات یدک میکشند. نه تنها شبها پای تلویزیون نمینشینند که به شب نشینی هم اعتقادی ندارند.
عروسی و عزا ندارند و مراسمی چون جشن تولد، سالگرد ازدواج و… برای آنان معنا و مفهومی ندارد. مهمان هستند به شرطی که احدی از زنان قصد ورود به روستای آنان را نداشته باشد. همانطور که تا کنون کسی از دنیای بیرون زنان آنان را ندیده است. متمول هستند و از طریق فروش زمینهای پدریشان در تبریز روزگار میگذرانند. شناسنامه ندارند و جزو آمار جمعیت ایران به حساب نمیآیند. هیچگونه خدمات دولتی را دریافت نمیکنند.
جایی که هرگونه امکانات دنیای جدید را نمیپذیرند ایستا است؛ مرموزترین روستای ایران! جایی که هیچگونه امکانات دنیای جدید را نمیپذیرند و بدون آب لوله کشی، گاز، برق، درمانگاه، ماشین آلات، وسایل ارتباطی و … زندگی میکنند.
اهالی روستای ایستا تأکید میکنند که سبب اصلی پرهیزشان از زندگی امروزی به جهت تشابه آن به زندگی کفار و بدعت بودن آنها است. به طور مثال تزریق خون را به کسی که برای ادامه زندگی به آن نیازمند است به سبب بدعت روا نمیدانند برخلاف نهی اکثر فقهای معاصر و دلیل خود را بر این امر بیبرکت بودن زندگی با این شیوه را عنوان میکنند.
به زیارت امامان شیعه نمیروند زیرا استفاده از وسایل تقلیه امروزی را جایز نمیدانند. آنها خود را مستطیع نمیدانند و به حج نمیروند زیرا عزیمت به حج به آن شکلی که میخواهند برایشان موانعی همانند گذر از مرز را در پی دارد.
اوقات شرعی نماز را با شاخصههای خود استخراج کرده و آغاز و پایان ماه مبارک رمضان را نیز با رؤیت خویش تعیین میکنند. به رؤیای صادقه معتقدند و در تأیید روش زندگی خود به خوابهای معنوی استناد میکنند اهل توقف به شدت منتظر واقعه ظهور مهدی (عج) هستند و بر این نظر هستند که اکنون آخرالزمان است و آخرالزمان از دوره مشروطیت آغاز شده است ایمان در نگاه آنان از جنس تعهد است از همین منظر عقل را وظیفهساز نمیدانند و وجود آن را فقط برای وظیفه شناسی ضروری میپندارند.
برای تردد از اسب و قاطر استفاده میکنند دیده شده که چندین بار در تردد و انجام امور کشاورزی از اتومبیل با بولدوزر، لودر و تراکتور استفاده کردهاند.
در توجیه این رفتار میگویند که به ناچار و به جبر از صنعت و ابزار جدید استفاده میکنند.
دو دلیل فقهی «صحت تفسیر در آفرینش خداوند» و «حرمت تشبه به کفار» به شدت مورد تاکید و عمل آنان است.
کودکان روستا برای علم آموزی به مدارس طالقان نمیروند بلکه به سبک سنتی و مکتب خانهای با فراگیری دروس همانند و اجابت و محرمات فقهی، خوشنویسی و اصول عقاید با سواد میشوند.
در مجموع ۱۸ تا ۲۰ جلد کتاب در روستای ایستا موجود است که رساله علمیه میرزاصادق مجتهد تبریزی و کتاب خطی سید حسین نجفی طباطبایی از آن جمله است.
گروهی از پیروان میرزا صادق مجتهد تبریزی، فقیه مشهور دوره مشروطه که با الهام از آرای تجدد ستیز او چنین زندگی را در زمانه تسلط مدرنیته سامان دادهاند. میرزا صادق مجتهد تبریزی از فقهایی بود که در هر دو حیطه نظر و عمل، بسیار بر طرد مطلق اندیشه تجدد و دستاورهایش تاکید میکرد و تا پایان عمر بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن فتوا میداد. اهالی روستای ایستا واقع در شرق طالقان اوقات شرعی نماز را با شاخصههای خود استخراج کرده و آغاز و پایان ماه مبارک رمضان را نیز با رویت خویش تعیین میکنند، به رؤیای صادقانه معتقدند، آنان به شدت منتظر ظهور امام مهدی (عج) هستند. فرزندان آن بعد از رسیدن به سن تکلیف مختارند که با آنان زندگی کنند یا به شهر تبریز بازگردند، هیچگونه فعالیت سیاسی و اجتماعی نداشته و باورهای خود را تبلیغ نمیکنند.
منبع